Opnieuw een dramatisch overlijden. Opnieuw stoere woorden. Een vreedzame manifestatie (15/1) van sympathisanten die ontspoort. Opnieuw twee kampen. Het lijkt een vicieuze cirkel. Toch bestaan er wel degelijk oplossingen om uit die cirkel te geraken. Laten we nu de concrete stappen zetten om het vertrouwen te herstellen.

Slecht nieuws breng je snel en met respect

Begin met enkele politieprocedures te hervormen, zoals het communicatieprotocol. De ouders van Ibrahima kregen pas laat en warrig informatie over het overlijden van hun zoon. Dat schept geen vertrouwen. Respectvol is het evenmin. Voer duidelijke protocollen in van wie wat wanneer zegt. Nabestaanden hebben er recht op, zeker als er zwaargewonde slachtoffers of doden zijn gevallen na een interventie.

Bied de burger de mogelijkheid om te reageren

Geef duidelijke info over procedures. Werk de voedingsbodem van wantrouwen weg door transparant te zijn over politiepraktijken. Hervorm de klachtenprocedures. Veel burgers hebben weinig vertrouwen dat hun klacht ergens toe zal leiden. Communiceer breed over de mogelijkheden voor burgers om klacht in te dienen als ze het gevoel hebben slecht behandeld te zijn. Zorg dat elke klacht een gevolg krijgt. Verbeter het onafhankelijk onderzoek van die klachten.

Zorg voor Brusselaars in het korps en een betere opleiding

Werken als agent in een grootstad is pittig, en soms ook zeer stresserend. Hervorm de politieopleiding, met meer uren les over de specifieke uitdagingen van de grootstad zoals armoede, drukbevolkte wijken met kleine woningen en diversiteit. Zorg dat agenten na een moeilijke dag stoom kunnen aflaten bij een psycholoog of onder collega’s.

Schep duidelijkheid over het recht op filmen van burgers en het gebruik van bodycams. Burgers mogen wel degelijk interventies filmen, maar mogen die beelden niet publiek maken. Voor bodycams zijn eenvormige regels nodig, duidelijk voor iedereen.

Voer campagnes en creëer vooropleidingen voor meer Brusselaars in het korps, zodat de agenten dicht bij de burger staan. Zet die agenten te voet of met de fiets in. Dan zijn ze aanspreekbaar en zullen ze hun wijken beter kennen en situaties beter inschatten. Pak ethnic profiling aan: onderzoek het aantal controles en de redenen. Er bestaan al goede praktijken. Door overbodige identiteitscontroles te verminderen komt er tijd vrij om achter om criminelen aan te gaan.

Haal de banden aan en kweek respect

Bied jongeren meer inzicht in politiewerk. Kweek respect voor de essentiële taak van de politie, zoals in het project “Zo Geflikt’ van vzw Uit De Marge waar politiekorpsen, jongeren en jeugdwerkers met elkaar spreken, hun ervaringen en kennis delen. Creëer een permanent forum waar jongeren, jeugdwerkers en politie in dialoog gaan over gedrag en methodes.

Bestraf ongeoorloofd geweld

Bij de rellen na de vreedzame manifestatie voor Ibrahima werd een politie-agente zwaargewond. Daar is geen excuus voor. Geweld tegen orde- en hulpdiensten moet snel bestraft worden. Dat staat buiten kijf. Maar laten we niet vergeten: de staat en de politie hebben het monopolie op geweld. Daarbij komt een verpletterende verantwoordelijkheid en een absolute voorbeeldrol, hoe moeilijk te omstandigheden ook zijn. Agenten die disproportioneel geweld gebruiken moeten gesanctioneerd worden. Racisme (denk aan de besloten Facebookgroep Thin Blue Line) is niet aanvaardbaar.

Vertrouwen tussen burger en politie is een essentiële voorwaarde voor een leefbaar Brussel. Als het tot geweld, overdreven interventies of rellen komt, is het al te laat. Het vertrouwen herstellen zal een werk van lange adem zijn. Maar het is essentieel dat we dat doen. Opgesloten in onze kampen bereiken we niets en voorkomen we niet dat er gewonden of doden vallen.

De bovenstaande aanbevelingen komen uit de resolutie die het Brussels Parlement op 18 december 2020 goedkeurde. De Brusselse Regering gaat met die aanbevelingen aan de slag. Sinds de zesde staatshervorming is het Gewest bevoegd voor preventie en veiligheid.

Beeld: vreedzame manifestatie van 15/1