We moeten af van het idee dat mensen zonder wettig verblijf (in de volksmond: mensen zonder papieren) hier komen profiteren van onze welvaart. Integendeel, ze werken hard. Zo lang ze geen (tijdelijke) werkvergunning kunnen krijgen, zullen malafide werkgevers van hen profiteren. Het is fout dat systeem in stand te houden.

Wij werken, mevrouw!

Bij mijn bezoek aan de mensen zonder wettig verblijf in de VUB en de Begijnhofkerk kwam deze boodschap telkens terug: ‘Wij werken, mevrouw! Wij betalen allemaal huur en hebben een job.’ Velen onder hen werken al 5, 10 of zelfs 15 jaar in ons land. Maar door hun statuut hebben mensen zonder wettig verblijf weinig rechten. Werkgevers gaan daar verschillend mee om.

Fatsoenlijke werkgevers of uitbuiters

Sommige werkgevers willen maar al te graag die man of vrouw zonder wettig verblijf aanwerven. Maar er is geen enkele legale manier om dat te doen. Bij het stopzetten van een visum of een negatief antwoord op een asielaanvraag moeten werkgevers hun werknemer ontslaan, zelfs al zijn ze er heel tevreden over. Ik denk aan Suzan en haar zonen. Ze werd in de winter van 2009 met haar drie kleine jongens uit het Klein Kasteeltje gezet. Nochtans had ze een verblijfsvergunning omwille van medische redenen voor een van haar zonen. Vandaag verblijft het gezin 12 jaar in België. Een wettig verblijf heeft het nog altijd niet. De oudste zoon zit intussen in de 3de bachelor rechten. De tweede zoon volgt een opleiding loodgieter. Hij zit in een leercontract bij een loodgieter, die hem graag zou aanwerven. Maar dat is dus onmogelijk.

We moeten af van het idee dat mensen zonder wettig verblijf hier komen profiteren van onze welvaart. Integendeel, ze werken hard. Zo lang ze geen (tijdelijke) werkvergunning kunnen krijgen, zullen malafide werkgevers van hen profiteren. Het is fout dat systeem in stand te houden.

Er zijn werkkrachten nodig. Knelpuntberoepen geraken niet ingevuld. Werkgevers zien zich genoodzaakt op zoek te gaan naar werkkrachten uit het buitenland. Want Belgen van hier willen dat werk niet doen. En de werkkrachten met de nodige diploma’s en competenties (hier aanwezig, maar zonder wettig verblijf) mogen dat werk niet doen. Het valt niet uit te leggen.

Daarnaast zijn er werkgevers die mensen uitbuiten en als slaven behandelen. Ik denk aan Ali. Hij kwam binnen op mijn vorige werkplek, ten einde raad. Een volle werkweek had hij gewerkt op een bouwwerf ergens in Brussel, in zware omstandigheden. 3 euro per uur zou hij krijgen. Maar op de dag van uitbetaling kreeg hij niets. Hij kon de werkgever niet meer bereiken. Ali wilde niet naar de politie gaan om klacht neer te leggen. Zo wordt er van mensen geprofiteerd. Dit is de realiteit in onze stad. Door hiervan weg te kijken geven wij malafide werkgevers vrij spel.

Werkvergunning

We moeten af van het beeld dat de mensen zonder wettig verblijf profiteurs zijn. Ze werken. Door hun situatie wordt er van hen geprofiteerd. Tijdelijke werkvergunningen zullen veel verbeteren. In de eerste plaats om humane redenen. Maar ook uit het oogpunt van de economie. We hebben die mensen zonder wettig verblijf met hun competenties nodig.

Wie de Brusselse realiteit kent, weet hoe ernstig dit vraagstuk is. Vandaag kwam in de commissie economie een vraag aan bod over werkvergunningen en bescherming voor werknemers zonder wettig verblijf. Minister Clerfayt beseft heel goed hoeveel werk er wordt verzet door mensen zonder wettig verblijf en de misbruiken die bestaan. Bij de federale regering en minister Mahdi is er weinig animo om in te grijpen. We blijven druk zetten.